Rốn trẻ sơ sinh: Bệnh lý về rốn, chăm sóc, vệ sinh rốn rụng nhanh

Ngoài học cách chăm sóc rốn trẻ sơ sinh đúng, mẹ cũng nên tìm hiểu những dấu hiệu bất thường “báo động” rốn trẻ đang có vấn đề để bảo vệ sức khỏe cho bé yêu. Hầu hết các mẹ lần đầu “lên chức” đều rất quan tâm đến vấn đề chăm sóc rốn trẻ sơ sinh. Bởi cuống rốn là một vết thương hở, rất dễ bị vi khuẩn xâm nhập dẫn đến nhiễm trùng nếu không được vệ sinh đúng cách. Hãy cùng Huggies tham khảo qua một số cách chuẩn chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh nhé!

>>Tham khảo:

• Các tuần khủng hoảng Wonder Week của trẻ và cách vượt qua
• Cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn, đã rụng rốn đúng chuẩn
• Cách rửa mũi cho bé an toàn và đúng cách

Tại sao cần chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh?

Ngay từ khi con nằm trong bụng mẹ, rốn là con đường di chuyển các chất dinh dưỡng và oxy từ bánh nhau của mẹ đến thai nhi trong bụng, bên cạnh đó, dây rốn cũng sẽ được nối thẳng vào gan của con. Theo Raising children, rốn của bé sẽ tự khô lại và rụng đi trong 1 - 2 tuần sau sinh. Nhưng nếu rốn của trẻ sơ sinh không được chăm sóc rốn đúng cách sẽ dẫn đến nhiễm trùng, gây ra tác hại nguy hiểm như:

• Nhiễm trùng rốn: Lan rất nhanh tới gan, thậm chí có nguy cơ gây nhiễm trùng huyết, nguy cơ tử vong ở trẻ sơ sinh rất cao lên tới 40-80%.
• Uốn ván rốn: Gây ra từ nhiễm trùng rốn, cũng là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ sơ sinh.
• Làm chậm quá trình rụng rốn.

>>Tham khảo: Từ a-z những điều cần biết về trẻ sơ sinh bị viêm da

Rốn của trẻ sơ sinh khá nhạy cảm nên cần chăm sóc đặc biệt (Nguồn: Sưu tầm)

Rốn trẻ sơ sinh bao lâu thì rụng? Vì sao rốn bé lâu rụng?

Thông thường ngay sau khi sinh, trẻ sơ sinh sẽ rụng rốn trong khoảng thời gian từ 7 - 10 ngày. Ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt thì thời gian này có thể được kéo dài lâu hơn. Những nguyên nhân chính khiến rốn của trẻ sơ sinh khó rụng:

• Mẹ chưa hiểu rõ về cách vệ sinh rốn cho con: Nhiều người vẫn dùng các phương pháp truyền thống hoặc dùng cồn để rửa rốn. Điều này khiến rốn của bé dễ bị nhiễm trùng và gây ra khó rụng hơn bình thường.
• Bó rốn bé quá kín: Cũng có nhiều trường hợp người mẹ sợ chạm nhiều vào rốn thì con sẽ đau. Vậy nên, mẹ sẽ băng kín rốn của trẻ và không để một hạt bụi bẩn dính vào. Để rốn của trẻ khô và không bị chảy mủ, mẹ nên vệ sinh rốn cho trẻ hằng ngày bằng nước muối sinh lý.

>> Tham khảo thêm:

• 9 Cách trị hăm tã ở trẻ em mà mẹ nên biết
• Trẻ sơ sinh bị ho có đờm, khò khè thì phải làm sao?

Tại sao rốn trẻ sơ sinh có mùi hôi?

Sau một thời gian từ 7 - 10 ngày nếu như rốn của trẻ khó rụng hoặc cuống lâu khô. Cha mẹ nên vệ sinh và rửa rốn đúng cách. Nhằm hạn chế vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, gây ra nhiễm trùng và có mùi hôi tại rốn. Một số biểu hiện của rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng như:

Rốn bị nhiễm khuẩn

Khi bị nhiễm khuẩn rốn sẽ bị sưng tấy và sinh mủ. Trong trường hợp nghiêm trọng rốn của trẻ có thể bị tổn thương nặng và sinh ra mùi hôi.

>> Tham khảo: Các mũi tiêm phòng cho bé theo tháng từ 0 -24 tháng tuổi

Rốn bị hoại tử

Đây là mức độ nhiễm trùng rốn ở cấp độ nặng. Biểu hiện thường thấy của rốn hoại tử thường sẽ rụng sớm, sưng đỏ hoặc bầm tím và chảy mủ có mùi hôi. Trường hợp này cha mẹ nên đưa trẻ đến thăm khám ngay bác sĩ để được điều trị kịp thời.

Rốn bị viêm mạch máu

Mạch máu của rốn sẽ bao gồm 2 động mạch và 1 tĩnh mạch. Nhiệm vụ của mạch máu là vận chuyển các chất dinh dưỡng của trẻ ngay khi còn trong bụng mẹ. Nếu rốn không được vệ sinh sạch sẽ thì phần mạch máu rất dễ bị viêm. Đó cũng chính là nguyên nhân gây ra mùi hôi trên rốn.

>> Xem thêm: Trẻ sơ sinh thở khò khè khi ngủ: Mẹo nhận biết và cách chữa trị

Rốn trẻ sơ sinh bị chảy máu

Thông thường, rốn đã khô thì phần giữa cuống và chân cuốn sẽ có thể chảy máu màu đỏ tươi hoặc đỏ gạch. Nguyên nhân khiến rốn của trẻ rỉ máu là do rốn cọ xát với bỉm hoặc tã. Sau khoảng thời gian từ 10 phút băng ép và chảy máu trên 3 lần, mẹ nên đưa trẻ đến thăm khám bác sĩ. Khi đó, cha mẹ có thể phát hiện sớm các bệnh lý gây chảy máu.

>> Có thể bạn quan tâm: Hướng dẫn chi tiết cách bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ

Cách vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn đúng chuẩn (Nguồn: Sưu tầm)

Hướng dẫn cách chăm sóc, vệ sinh rốn trẻ sơ sinh nhanh rụng

Ngay lúc đón bé cưng chào đời, bác sĩ sẽ cắt ngắn dây rốn, gốc rốn còn lại chỉ khoảng 2-3cm. Sau 7-21 ngày, rốn của trẻ sơ sinh sẽ rụng đi một cách tự nhiên. Trong suốt quá trình rụng rốn cũng như sau khi rụng, rốn trẻ sơ sinh cần được lưu ý và chăm sóc cẩn thận. Tuy nhiên, mẹ không cần quá lo nhé! Vệ sinh rốn trẻ sơ sinh chỉ “gói gọn” trong các bước đơn giản sau.

• Bước 1: Rửa tay bằng nước và xà phòng là bước đầu tiên và quan trọng trước khi chăm sóc rốn trẻ sơ sinh. Mẹ cũng đâu muốn vi khuẩn từ tay mẹ có cơ hội “tiếp cận” cục cưng đâu đúng không?
• Bước 2: Vệ sinh rốn trẻ sơ sinh bằng bông gòn thấm cồn 70 độ. Nhẹ nhàng vệ sinh từ đầu rốn xuống chân cuống rốn và phần da bụng quanh chân rốn 3cm. Sau khi rốn rụng, mẹ vẫn nên tiếp tục dùng bông gòn để loại bỏ các vết bẩn phần gốc rốn ít nhất mỗi ngày 1 lần.
• Bước 3: Để rốn trẻ sơ sinh khô tự nhiên. Mẹ có thể để hở, hoặc dùng gạc mỏng che lại sau khi vệ sinh.

>>Tham khảo:

• Cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn, đã rụng rốn đúng chuẩn
• Trẻ Sơ Sinh 3 Ngày Không Ị Có Sao Không? Cách Xử Lý

Chăm sóc rốn trẻ sơ sinh không quá khó, nhất là khi mẹ đã nắm được các bước cơ bản (Nguồn: Sưu tầm)

Hướng dẫn chăm sóc rốn trẻ sơ sinh sau khi rụng rốn

Vệ sinh rốn đã rụng cho bé như thế nào? (Nguồn: Sưu tầm)

Sau khi rụng rốn, thường ở phần rốn sẽ có hiện tượng rỉ máu ít kèm dịch có mùi hôi. Lúc này, phụ huynh có thể dễ dàng hơn trong việc chăm sóc nhưng vẫn phải nhẹ nhàng và cẩn thận thực hiện các bước sau:

• Bước 1: Dùng nước muối sinh lý để làm sạch phần dịch tiết ra.
• Bước 2: Lấy khăn sạch mềm mại lau khô rốn.
• Bước 3: Tiếp tục theo dõi rốn của trẻ thường xuyên để đảm bảo rốn khô dần và không còn chảy máu nữa.
• Bước 4: Tắm cho trẻ sơ sinh hàng ngày bằng nước ấm và sữa tắm cho trẻ sơ sinh bình thường. Sau đó, lau khô sạch rốn bằng khăn cotton mềm.

>>Tham khảo:

• Danh sách đồ sơ sinh cho bé đầy đủ và tiết kiệm nhất - 9 món
• Cách tăng sức đề kháng cho trẻ khỏe mạnh: Sữa, Thuốc, Thực phẩm

Một số lưu ý mẹ cần ghi nhớ khi chăm sóc rốn trẻ sơ sinh

• Cho rốn của trẻ sơ sinh “thở” càng nhiều càng tốt. Nếu mẹ bọc rốn và vùng quanh rốn quá kỹ có thể gây ra nhiễm trùng rốn và bé bị rôm sảy. Ngoài ra mẹ cũng nên lưu ý gấp phần mép tã xuống dưới rốn, tránh để chất thải dính vào rốn.
• Cho đến khi rốn rụng, mẹ nên hạn chế để rốn trẻ sơ sinh ngâm quá lâu trong nước. Khi đến giờ tắm cho trẻ sơ sinh, mẹ chỉ cần lau sạch sẽ vùng da quanh rốn.
• Không dùng cồn để vệ sinh rốn cho bé nếu không sự hướng dẫn của chuyên viên y tế.
• Hiện tượng rụng rốn ở trẻ sơ sinh sẽ diễn ra một cách tự nhiên. Tự ý bứt rốn trước thời gian cần thiết có thể gây chảy máu, thậm chí nhiễm trùng rốn.

>>Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị sôi bụng xì hơi nhiều là do đâu?

Những bệnh lý về rốn trẻ sơ sinh và dấu hiệu nhận biết

Nhiễm trùng rốn

Những dấu hiệu giúp mẹ nhận biết rốn của bé đang bị nhiễm trùng:

• Chân rốn bị đỏ và sưng.
• Rốn tiết nhiều dịch, có mùi hôi.
• Ấn vùng quanh rốn con quấy khóc.
• Đỏ vùng da xung quanh rốn.
• Rốn chảy máu.

Nhiễm trùng rốn thường được phân loại theo 3 mức độ khác nhau:

• Độ 1: Da bụng xung quanh rốn bình thường, nhưng chân rốn bị đỏ
• Độ 2: Phần đỏ xung quanh chân rốn lan rộng, đường kính >= 2 cm
• Độ 3: Phần đỏ xung quanh chân rốn lan rộng, đường kính >2 cm, không kèm viêm tĩnh mạch vùng hạ vị

Ngoài ra, một số dấu hiệu khác kèm theo như:

• Bé bị sốt cao trên 38 độ C
• Con thở nhanh (nhịp thở trên 60 lần/phút)
• Con bị vàng da sơ sinh...

Ngay khi phát hiện trẻ có dấu hiệu bị nhiễm trùng rốn, mẹ nên đưa bé đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được thăm khám. Bác sĩ nhi khoa sẽ hướng dẫn mẹ cách vệ sinh rốn trẻ sơ sinh bị nhiễm trùng đúng cách.

>>Xem thêm:

• Viêm tai giữa ở trẻ: Nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị
• Trẻ sơ sinh bao nhiêu độ là sốt? Cách đo thân nhiệt chuẩn

Rốn trẻ bị lồi

Cuống rốn sau khi rụng, lỗ ở thành bụng nơi dây rốn đi qua sẽ tự lành và đóng lại khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp các cơ bụng không đóng kín, dẫn đến thoát vị rốn. Nếu trong lúc vệ sinh rốn cho trẻ sơ sinh, mẹ phát hiện một khối tròn nổi lên ngay tại vị trí lỗ rốn, bé có thể bị thoát vị rốn. Bất cứ khi nào trẻ hay vặn mình. khó chịu, ưỡn người, hay thậm chí ho, khối thoát vị cũng có thể to lên.

Thoát vị rốn không phải vấn đề nguy hiểm và thường “lặn mất tăm” khi trẻ 1 tuổi. Tuy nhiên, với những trường hợp thoát vị rốn quá lâu, bé sẽ cần can thiệp bằng phẫu thuật.

>>Xem thêm: Nhận biết dấu hiệu trẻ sơ sinh bị tiêu chảy đi ngoài và cách xử lý

Rốn trẻ bị lồi nguyên nhân do cơ bụng không đóng kín (Nguồn: Sưu tầm)

U hạt rốn

Rốn trẻ sơ sinh xuất hiện u hạt màu đỏ nhạt, rỉ dịch vàng xung quanh là dấu hiệu nhận biết thường gặp nhất. Các bé chậm rụng rốn thường có nguy cơ bị u hạt cao hơn so với những bé khác.

Ngay khi phát hiện dấu hiệu bất thường, mẹ nên nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện. Các trường hợp u hạt rốn có thể điều trị nhanh chóng bằng nitrat bạc 75%, hoặc đốt điện làm xơ, teo u hạt.

Tã Huggies Skin Perfect với khả năng giảm đến 93% phân lỏng trên da bé (Nguồn: Huggies)

Hiểu rõ cách chăm sóc rốn trẻ sơ sinh cũng như các dấu hiệu bất thường về rốn trẻ sẽ giúp tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra. Còn rất nhiều bí kíp chăm sóc trẻ sơ sinh cực hay ho, mẹ tham khảo thêm tại Chuyên mục Chăm sóc bé hoặc gửi các thắc mắc của về Góc chuyên gia Huggies để được giải đáp nhé!

>> Sản phẩm Huggies được bố mẹ tìm mua nhiều: tã dán Huggies, tã quần Huggies, tã dán Huggies size NB, tã dán Huggies tràm trà size S

Nguồn tham khảo:

• https://www.healthline.com/health/parenting/baby-belly-button
• https://www.whattoexpect.com/baby-growth/umbilical-cord-care.aspx
• https://raisingchildren.net.au/newborns/health-daily-care/hygiene-keeping-clean/umbilical-care

Câu hỏi thường gặp

Rốn của trẻ sơ sinh như thế nào là bình thường?

Thông thường trước khi rụng rốn, phần chân rốn của bé thường rỉ một chút dịch hơi ướt, có thể có màu nâu và không có mủ xanh hoặc vàng, không có mùi hôi thối và xung quanh chân rốn cũng không bị sưng đỏ.

Rốn em bé bao lâu thì lành hẳn?

Sau khi dây rốn trẻ sơ sinh rụng thì mất khoảng 7 - 10 ngày để rốn lạnh lại hoàn toàn. Trong thời gian đợi dây rốn lành hoàn toàn thì mẹ cần phải giữ cho khu vực rốn được sạch sẽ, khô ráo để tránh nhiễm trùng.