Cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn và đã rụng rốn đúng chuẩn

Ở hầu hết các bệnh viện phụ sản, hộ lý và y tá sẽ là người đảm đương việc tắm cho trẻ sơ sinh lần đầu tiên sau khi sinh. Tuy nhiên, khi về đến nhà, mẹ sẽ bắt đầu phải tự tắm cho bé.

Việc tắm trẻ sơ sinh chưa rụng rốn không hề dễ dàng đối với các bà mẹ, đặc biệt với những mẹ chưa có kinh nghiệm. Qua bài viết dưới đây, Huggies® Việt Nam sẽ mách mẹ những mẹo tắm cho bé chưa rụng rốn đơn giản nhất!

Tham khảo: Rốn của trẻ sơ sinh: Các bệnh lý thường gặp và cách chăm sóc

Khi nào có thể bắt đầu tắm cho trẻ sơ sinh?

Thường sau khi mẹ sinh con ở bệnh viện, các nhân viên hộ lý sẽ chỉ lau sạch nước ối và máu còn dính trên người bé rồi đưa bế đến bên mẹ. Lúc này thân nhiệt của bé vẫn chưa ổn định, nên việc tắm sẽ cần đợi đến ngày hôm sau.

Tuy nhiên, nhiều bác sĩ nhi khoa quốc tế vẫn thường khuyên các bà mẹ nên đợi khi trẻ sơ sinh được vài ngày tuổi rồi hẵng bắt đầu tắm cho con, vì da trẻ sau khi sinh sẽ được bao phủ bởi một lớp sáp mỏng (vernix) giúp bảo vệ trẻ khỏi sự tấn công từ vi khuẩn bên ngoài. Nếu muốn, mẹ có thể lưu ý với các cô hộ lý khi tắm để lại một chút lớp sáp này cho con.

Sau khi đã đưa trẻ về nhà, mẹ có thể bắt đầu vệ sinh cho bé bằng cách lau các bộ phận như đầu, thân và bộ phận sinh dục bằng khăn mềm thấm nước ấm. Hướng dẫn lau người cho trẻ sơ sinh đúng cách.

Hướng dẫn cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn tại nhà

Mẹ chỉ nên tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn bằng cách lau sạch người cho trẻ ở những tuần đầu tiên, và duy trì cho đến khi trẻ rụng rốn. Điều này sẽ càng đặc biệt an toàn đối với những bé trai sau khi được cắt bao quy đầu, vì nó sẽ giúp vết thương mau lành hơn.

Tham khảo: Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh

Chuẩn bị tắm cho trẻ sơ sinh

• 2 chậu nước ấm: Dùng cùi chỏ hoặc phần da bên trong cánh tay để đảm bảo nước tắm cho bé không quá nóng cũng không quá lạnh. Nhiệt độ nước tắm cho trẻ sơ sinh khoảng từ 37-38 độ C là vừa rồi mẹ nhé!
• Ghế tắm hoặc lưới tắm: Với những mẹ lần đầu tắm bé, sử dụng lưới và ghế tắm sẽ giúp mẹ an tâm thêm phần nào.
• Sữa tắm em bé: Mẹ có thể dùng sữa tắm nhẹ dành cho em bé để vệ sinh cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn. Ưu tiên sữa tắm cho trẻ sơ sinh có thành phần acid lactic và lactoserum. Đồng thời hạn chế các loại sữa tắm có mùi hương nhân tạo, sữa tắm thông thường vì chất tẩy rửa mạnh sẽ làm da bé bị khô.
• 2 khăn lau: Lớn vừa đủ bao bọc bé và mềm mại là tiêu chí quan trọng khi chọn khăn cho bé
• Khăn sữa nhỏ, mềm
• Quần áo sạch

Tham khảo: Thời gian tắm cho trẻ sơ sinh

Tã Huggies Skin Perfect với khả năng giảm đến 93% phân lỏng trên da bé (Nguồn: Huggies)

>> Bố mẹ có thể tham khảo thêm: Bộ đôi Tã dán Huggies size S và tã dán Huggies size M cho bé từ 1 tới 3 tháng tuổi

Các bước tắm cho trẻ sơ sinh

• Bước 1: Chọn không gian tắm ấm áp cho bé với nhiệt độ tầm khoảng 23.8 độ C, cởi bỏ quần áo, tã và quấn bé trong khăn lớn. Mẹ cần tắm cho bé ở nơi nào thì chỉ mở khăn ra ở nơi ấy.
• Bước 2: Dùng khăn sữa nhúng nước ấm lau mắt, mặt và tai cho bé. Mẹ lưu ý chỉ dùng nước ấm và không thêm sữa tắm nhằm tránh sữa tắm vào mắt hoặc miệng bé.
• Bước 3: Mẹ có thể xoa 1 giọt sữa tắm cho trẻ sơ sinh lên đầu bé, massage nhẹ bằng lòng bàn tay hoặc ngón tay (sử dụng phần thịt của ngón tay để tránh làm tổn thương da bé), sau đó lau sạch bằng khăn ẩm. Mẹ lưu ý không để xà phòng lan quá nửa trán bé để tránh dính vào mắt bé nhé!
• Bước 4: Mẹ cho một vài giọt sữa tắm vào thau nước ấm, dùng khăn sữa thấm nước và lau toàn thân bé. Chú ý làm sạch những chỗ có nếp gấp như cổ, nách, cổ tay, háng, đầu gối, cổ chân. Đối với trẻ sơ sinh chưa rụng rốn, bố mẹ nên hạn chế làm ướt phần rốn của trẻ sơ sinh trong lúc tắm. 
• Bước 5: Sau khi tắm với nước chứa sữa tắm, mẹ nhúng khăn sữa vào chậu nước ấm thứ 2 và làm sạch người bé một lần nữa.
• Bước 6: Dùng khăn tắm lau khô người và bao bọc cơ thể bé lại bằng khăn choàng tắm.
• Bước 7: Bố mẹ đặt bé lên mặt phẳng ấm áp và mặc tã bỉm, quần áo cho bé nhẹ nhàng. Đeo bao tay và vớ chân cho bé nếu thấy cần thiết.

Tham khảo: Trẻ sơ sinh bị rôm sảy phải làm sao

Các bước tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn tại nhà (Nguồn: Sưu tầm)

Lưu ý khi tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn

Về cơ bản, các bước tắm cho trẻ sơ sinh khi chưa rụng rốn cũng không có gì khác so với tắm cho bé đã rụng rốn, tuy nhiên bố mẹ vẫn cần lưu ý những điểm dưới đây để thực hiện việc chăm sóc bé đúng chuẩn và đảm bảo an toàn cho con:

Lưu ý sau khi tắm xong cho bé

• Sau khi tắm cho bé xong, dùng tăm bông hút khô phần nước bám vào rốn bé.
• Sử dụng tăm bông sạch để bôi dung dịch sát khuẩn (cồn 70 độ hay dung dịch i-ốt cần được dùng theo hướng dẫn của bác sĩ).
• Kiểm tra kỹ và chắc chắn phần rốn khô ráo hoàn toàn trước khi mặc quần/ áo che phủ phần này. Lưu ý, khi mặc tã cho bé, chú ý để phần tã nằm dưới rốn của bé để tã không bít kín rốn gây hầm, bí.

>> Tham khảo thêm: Miếng lót sơ sinh là gì? Phân loại, đặc điểm và cách sử dụng

Lưu ý khi vệ sinh rốn cho trẻ mới sinh

• Việc tắm cho bé không làm ảnh hưởng đến tốc độ rụng của rốn cũng như tốc độ lành da của vết rụng, mẹ không cần quá lo nhé.
• Đưa bé đến bệnh viện kiểm tra ngay nếu thấy có bất kỳ biểu hiện nào như rốn bé có dịch ướt, rốn có mùi hôi, chảy máu hay mủ…
• Không bôi bất kỳ loại kem dưỡng, thuốc dân gian nào lên rốn của bé.

Tham khảo: Bảng cân nặng trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

“Nằm lòng” các bước tắm cho trẻ mới lọt lòng trên đây, tắm cho con sẽ không còn là nhiệm vụ khó nhằn của mẹ (Nguồn: Sưu tầm)

Lưu ý khác khi tắm cho trẻ sơ sinh

Đối với bé trai sau khi cắt bao quy đầu, ba mẹ cần giữ khu vực này được khô, tránh để nước vào. Phụ huynh cần đặc biệt lưu ý chăm sóc bộ phận sinh dục của bé đúng cách theo bác sĩ chỉ dẫn của bác sĩ, cũng như giữ cho khu vực này được khô ráo đến khi lành hẳn (thường mất khoảng 1 tuần).

Tham khảo: Những điều cần tránh khi tắm cho bé sơ sinh

Câu hỏi thường gặp về việc tắm trẻ sơ sinh chưa rụng rốn

Thời điểm phù hợp để tắm cho trẻ sơ sinh

Thời điểm phù hợp để tắm trẻ sơ sinh là những khi nhiệt độ trong ngày ấm áp, tốt nhất là vào buổi sáng 10 – 11 giờ hoặc chiều từ 15 – 16 giờ. Bố mẹ cũng lưu ý không nên tắm cho trẻ sơ sinh quá 5 phút cho mỗi lần tắm nhé!

Làm cách nào để vệ sinh da đầu và tóc trẻ sơ sinh chưa rụng rốn?

Mẹ nên làm sạch da đầu và tóc của bé 2 lần/tuần. Để làm sạch da đầu, tóc trẻ sơ sinh, mẹ hãy cho một ít sữa tắm em bé vào tay và mát xa vào tóc và da đầu con. Sau đó, mẹ tiếp tục làm sạch da đầu con bằng khăn sữa thấm nước ấm hoặc vốc nhẹ nước ấm lên da đầu.

>> Tham khảo thêm: Có nên dùng khăn ướt cho trẻ sơ sinh?

Nên tắm trẻ sơ sinh chưa rụng rốn mấy lần một tuần?

Vào năm đầu tiên, nếu mẹ vệ sinh vùng mặc tã cho bé thường xuyên thì trẻ sơ sinh chỉ cần được tắm khoảng 3 lần 1 tuần. Mẹ cũng có thể tắm cho con mỗi ngày, nhưng tắm trẻ quá thường xuyên có thể dẫn đến hiện tượng khô da, đặc biệt khi mẹ dùng sữa tắm để tắm cho con.

>> Xem thêm: Mách mẹ tã dán sơ sinh loại nào tốt nhất cho bé sơ sinh, trẻ nhỏ

Vệ sinh cho trẻ mới rụng rốn nhưng chưa khô như thế nào?

Khi trẻ sơ sinh rụng rốn nhưng chưa khô, vùng rốn trẻ sơ sinh vẫn cần được tiếp tục chăm sóc, vệ sinh đúng cách bằng bông tiệt trùng tấm nhẹ với nước ấm pha một chút muối, hoặc dùng nước muối sinh lý 0,9%. Mẹ cần làm 3 - 4 lần/ngày để đảm bảo vệ sinh rốn cho bé. Sau đó dùng một miếng bông sạch khác thấm nước, vắt thật khô rồi thấm khô rốn cho bé.

Tham khảo: Review các loại tã bỉm nào tốt nhất cho trẻ sơ sinh mẹ cần biết

Với những hướng dẫn chi tiết trên đây, Huggies® Việt Nam hy vọng mẹ đã biết cách tắm cho trẻ mới lọt lòng chưa rụng rốn. Ngoài ra, nếu muốn tìm hiểu thêm các bí quyết chăm sóc trẻ mới chào đời, mẹ có thể tham khảo thông tin trong chuyên mục Chăm sóc bé, hay đặt câu hỏi tại Góc chuyên gia Huggies nhé.

Tham khảo: Những điều cần tránh khi tắm cho bé sơ sinh

>> Bố mẹ có thể tham khảo thêm: Bộ đôi Tã quần Huggies size M và tã quần Huggies size L cho bé từ 3 tháng đến 1 tuổi

Nguồn tham khảo:

https://www.nhs.uk/conditions/baby/caring-for-a-newborn/washing-and-bathing-your-baby/

https://www.healthline.com/health/parenting/how-to-bathe-newborn

https://raisingchildren.net.au/newborns/health-daily-care/hygiene-keeping-clean/bathing-a-newborn