Dấu hiệu thai ngoài tử cung, nguyên nhân và cách phòng ngừa mẹ cần biết

Thai ngoài tử cung không phải là tình trạng hiếm gặp trong thai kỳ. Vậy thai ngoài tử cung là gì ? Đâu là những dấu hiệu mang thai ngoài tử cung sớm nhất? Hay các biểu hiện thai ngoài tử cung nào chính xác và nguy hiểm? Cùng Huggies và chuyên gia Bùi Thị Thu Hà tìm hiểu về nguyên nhân và triệu chứng thai ngoài tử cung trong bài viết dưới đây mẹ nhé!

>> Có thể bạn quan tâm:

• Nên dùng que thử thai khi nào để có kết quả chính xác nhất?
• 20 Mẹo vặt để nhận biết có thai theo dân gian sớm, chính xác nhất
• Mang thai bao lâu thì nghén? Cách giảm ốm nghén hiệu quả

Thai ngoài tử cung là gì?

Mang thai ngoài tử cung là tình trạng trứng đã thụ tinh làm tổ ở bên ngoài tử cung, phổ biến nhất là ở vòi trứng. Hơn 95% thai ngoài tử cung có vị trí làm tổ là ở vòi trứng tại các vị trí:

• 75-85% thai ngoài tử cung là ở đoạn bóng.
• 12% ở đoạn eo.
• 6-11% ở đoạn loa.
• 2% ở đoạn kẽ.

Vì vị trí nằm ngoài tử cung nên thai nhi không được buồng tử cung bảo vệ, vì vậy dễ bị tổn thương. Đây là một tình trạng rất nguy hiểm vì khi phôi thai phát triển, vòi trứng có thể vỡ, gây chảy máu trong và đe dọa đến tính mạng người mẹ. Việc nắm vững kiến thức về thai ngoài tử cung là rất quan trọng để chị em có thể nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, phòng ngừa và xử trí kịp thời nhằm bảo vệ sức khỏe.

Xem thêm: Sau quan hệ bao lâu thì thai vào tử cung? 8 Dấu hiệu nhận biết

Thai ngoài tử cung là hiện tượng thai làm tổ bên ngoài buồng trứng (Nguồn: Sưu tầm)

Nguyên nhân mang thai ngoài tử cung

Nguyên nhân gây mang thai ngoài tử cung có thể khác nhau ở mỗi trường hợp và đôi khi không thể xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ chính bao gồm:

• Viêm nhiễm hoặc tổn thương ống dẫn trứng, thường do phẫu thuật hoặc nhiễm trùng trước đó, dẫn đến sẹo cản trở sự di chuyển của trứng.
• Rối loạn hoặc hoạt động bất thường của nội tiết tố ảnh hưởng đến khả năng di chuyển và làm tổ của phôi.
• Các dị dạng bẩm sinh ở cơ quan sinh sản.
• Yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của cơ quan sinh dục.
• Một số bệnh lý làm thay đổi hình dạng hoặc chức năng của ống dẫn trứng hoặc các cơ quan sinh sản khác, cản trở quá trình thụ thai bình thường.

>>Tham khảo: Thai trứng (chửa trứng) là gì? Dấu hiệu, cách điều trị thai trứng

Nguyên nhân chính dẫn đến mang thai ngoài tử cung là do tổn thương ống dẫn trứng (Nguồn: Sưu tầm)

Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung là gì?

Thực tế cho thấy rằng, nếu chưa được siêu âm thì biểu hiện mang thai ngoài tử cung ban đầu không khác biệt với mang thai bình thường.

Biểu hiện mang thai ngoài tử cung (thai ngoài dạ con) khi chưa vỡ

Mang thai ngoài tử cung có thể gây nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm. Dưới đây là một số cách nhận biết có thai ngoài tử cung:

• Trễ kinh: Gặp trong khoảng 75-90% sản phụ. Tuy nhiên, biểu hiện thai ngoài tử cung này rất khó phân biệt vì bất kỳ phụ nữ mang thai nào cũng có. Lời khuyên cho sản phụ khi trễ kinh hoặc kinh nguyệt không đều bất thường sau khi bắt đầu có quan hệ tình dục nên thăm khám bác sĩ để có phát hiện kịp thời.
• Ra máu âm đạo bất thường: Phụ nữ thường chậm kinh khi mang thai ngoài tử cung. Tuy nhiên, có một số trường hợp chu kỳ kinh nguyệt vẫn đến đúng hoặc sớm hơn. Nếu tình trạng xuất huyết kéo dài, máu có màu đen thẫm, không đông và ra ít hơn so với kinh nguyệt thông thường có thể là dấu hiệu máu báo thai ngoài tử cung cần lưu ý.
• Đau bụng, đau hạ vị: 99% sản phụ cho rằng các cơn đau bụng, đau hạ vị là biểu hiện thai ngoài tử cung. Đau bụng và đau khung xương chậu âm ỉ, có khi thành cơn, mức độ đau tăng dần theo sự phát triển của thai ngoài tử cung.
• Nồng độ HCG tăng không tương xứng: HCG là hormone do nhau thai tiết ra, thường tăng theo tuổi thai. Nếu kết quả xét nghiệm nồng độ HCG không tăng đều hoặc tăng bất thường, có thể là dấu hiệu mang thai ngoài tử cung.

Xem thêm:

• Ra máu khi mang thai tháng đầu mẹ bầu cần chú ý gì?
• Mang Thai Ra Máu Nhưng Không Đau Bụng Liệu Có Nguy Hiểm?

Biểu hiện thai ngoài tử cung vỡ

Khi thai ngoài tử cung vỡ, sản phụ sẽ có các triệu chứng của chửa ngoài tử cung chưa vỡ kèm theo đau bụng đột ngột, dữ dội, đau vã mồ hôi, xanh xao, nhợt nhạt. Trong thường hợp nặng hơn, khi bị chảy máu trong ổ bụng tùy theo mức độ mất máu mà sản phụ sẽ có triệu chứng khác nhau như da xanh, niêm mạc nhợt, chân tay lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt… Khi có một trong những dấu hiệu trên, sản phụ cần đến ngay bệnh viện để có phản ứng kịp thời tránh phát sinh thêm nguy hiểm.

Một số biểu hiện mang thai ngoài tử cung (Nguồn: Sưu tầm)

Mang thai ngoài tử cung có nguy hiểm không?

Mang thai ngoài tử cung là tình trạng cực kỳ nguy hiểm. Khi thai phát triển bên ngoài tử cung, thường là ở vòi trứng, có nguy cơ vòi trứng bị vỡ, gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng.

Chửa ngoài tử cung vỡ gây xuất huyết trong ổ bụng

Khi thai phát triển ngoài tử cung, bào thai không thể bám vào môi trường thích hợp để nhận dinh dưỡng, khiến gai nhau phải phá hủy cấu trúc nơi thai bám để lấy chất dinh dưỡng. Phần lớn các trường hợp chửa ngoài tử cung xảy ra ở ống dẫn trứng, vốn có cấu trúc mỏng. Khi thai nằm sai vị trí, dẫn đến chảy máu (rong huyết), máu thường có màu đen, chảy từng đợt nhỏ. Khi thai vỡ, máu có thể chảy ồ ạt vào ổ bụng, gây đau bụng dữ dội, dẫn đến ngất xỉu, da xanh tái, mạch đập nhanh, huyết áp khó đo. Nếu không được cấp cứu kịp thời, sản phụ có thể đối mặt với nguy cơ tử vong do mất máu nghiêm trọng.

Nguy cơ tái phát

Người mẹ từng có tiền sử chửa ngoài tử cung có nguy cơ tái phát cao hơn 13 lần so với người chưa từng gặp tình trạng này. Tình trạng này khó điều trị triệt để, đặc biệt khi có các yếu tố liên quan như viêm nhiễm, u xơ tử cung, hoặc do sử dụng biện pháp tránh thai như đặt vòng.

Nguy cơ vô sinh

Tỷ lệ vô sinh sau khi chửa ngoài tử cung khá cao, đặc biệt nếu phát hiện muộn và thai đã vỡ, gây tổn thương nghiêm trọng đến cấu trúc nơi thai làm tổ. Khi thai phát triển trong ống dẫn trứng, việc điều trị thường yêu cầu phẫu thuật, làm tăng nguy cơ sẹo và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Quá trình nội soi lấy thai có thể gây sẹo trong ống dẫn trứng, cản trở khả năng trứng gặp tinh trùng và làm tổ, đồng thời làm tăng nguy cơ tái phát.

Thai lưu ảnh hưởng đến thai phụ

Thai lưu nếu không được phát hiện sớm có thể phân hủy trong cơ thể người mẹ, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, gây nhiễm trùng cơ quan sinh dục. Nếu nhiễm trùng lan vào máu, tính mạng của sản phụ sẽ bị đe dọa nghiêm trọng.

Xem thêm:

• Độ dày niêm mạc tử cung ảnh hưởng đến việc mang thai
• Sinh con thành công sau thai lưu: Kinh nghiệm mang thai

Thai phụ cần trang bị kiến thức mấy tuần thì biết thai ngoài tử cung để điều trị kịp thời. (Nguồn: Sưu tầm)

Phương pháp chẩn đoán mang thai ngoài tử cung

Để chẩn đoán chính xác tình trạng mang thai ngoài tử cung, bác sĩ có thể chỉ định thai phụ thực hiện một số phương pháp sau:

• Thử thai (xét nghiệm HCG): Xét nghiệm máu để đo nồng độ hormone HCG (βhCG) là phương pháp đầu tiên nhằm xác định thai phụ có mang thai hay không. HCG chỉ xuất hiện khi phụ nữ mang thai, tuy nhiên xét nghiệm này không xác định được vị trí của thai nhi (trong hoặc ngoài tử cung).
• Siêu âm: Siêu âm thai kỳ là phương pháp quan trọng giúp bác sĩ xác định vị trí của thai. Qua siêu âm, bác sĩ có thể phát hiện túi thai nằm trong hoặc ngoài tử cung, thường ở ống dẫn trứng. Siêu âm cũng giúp đánh giá tình trạng chảy máu nếu thai ngoài tử cung bị vỡ.
• Xét nghiệm máu bổ sung: Ngoài xét nghiệm HCG, bác sĩ có thể yêu cầu thêm các xét nghiệm máu khác để kiểm tra tình trạng thiếu máu hoặc xác định nhóm máu, nhằm chuẩn bị cho trường hợp cần truyền máu khẩn cấp.
• Nội soi ổ bụng: Nội soi ổ bụng là phương pháp hiện đại, giúp chẩn đoán nhanh và chính xác vị trí thai ngoài tử cung. Qua nội soi, bác sĩ có thể thấy rõ một bên ống dẫn trứng căng phồng, sẫm màu do khối thai ngoài tử cung.

Xem thêm:

• Trễ kinh bao lâu thì siêu âm thấy thai? Khám thai lần đầu khi nào?
• 9 mốc khám thai quan trọng mẹ bầu cần ghi nhớ trong thai kỳ
• Khi Nào Xét Nghiệm Tiểu Đường Thai Kỳ: Chi Phí và Quy Trình

Thai phụ có thể siêu âm để phát hiện thai ngoài tử cung. (Nguồn: Sưu tầm)

Mang thai ngoài tử cung có giữ được không?

Mang thai ngoài tử cung không thể giữ được. Bởi theo các chuyên gia thì thai ngoài tử cung thường nằm ở những vị trí không thể cung cấp môi trường tốt cho phôi thai phát triển như ở vòi trứng, cổ tử cung,... Khi thai phát triển bên ngoài tử cung, đặc biệt là trong ống dẫn trứng, khối thai có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào, gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng, đe dọa tính mạng của mẹ bầu. Ngoài ra, tình trạng này còn tiềm ẩn nhiều biến chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản sau này, bao gồm nguy cơ vô sinh hoặc tái phát mang thai ngoài tử cung ở những lần mang thai tiếp theo. Vì vậy, việc giữ thai ngoài tử cung không thể thực hiện và cần can thiệp y tế sớm.

Đối tượng nào có nguy cơ mang thai ngoài tử cung?

Mặc dù mọi phụ nữ đều có nguy cơ mắc thai ngoài tử cung, nhưng các yếu tố sau đây có thể làm tăng nguy cơ gặp phải tình trạng này:

• Viêm nhiễm phụ khoa ảnh hưởng trên vòi trứng, gây viêm vòi trứng cấp tính và mãn tính gia tăng, đặc biệt do một số bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như lậu, Chlamydia trachomatis.
• Tiền sử phẫu thuật vòi trứng: tái tạo vòi trứng, vi phẫu nối vòi trứng sau đoạn sản.
• Tiền sử bị thai ngoài tử cung.
• Phụ nữ trên 35 tuổi có khả năng cao hơn đối mặt với thai ngoài tử cung.
• Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp chứa progestin (levonorgestrel).
• Các yếu tố nguy cơ khác: Hút thuốc lá, đặt vòng tránh thai, vô sinh, triệu sản bằng phương pháp thắt ống dẫn trứng, lạc nội mạc tử cung,...

Mang thai ngoài tử cung thử que được không?

Mang thai ngoài tử cung vẫn có thể thử que và cho kết quả dương tính. Điều này là do que thử thai hoạt động dựa trên nồng độ hormone HCG có trong nước tiểu, không phụ thuộc vào vị trí của túi thai. Vì vậy, dù thai nằm ngoài tử cung, que thử vẫn có thể hiện 2 vạch. Tuy nhiên, nồng độ HCG trong thai ngoài tử cung thường không tăng đều mà có xu hướng giảm dần, dẫn đến que thử thai 2 vạch mờ hoặc không rõ. Để chắc chắn, phụ nữ nên đi siêu âm ngay khi biết mình có thai để kiểm tra xem thai đã vào tử cung hay chưa, hoặc có thể cần làm thêm xét nghiệm nồng độ HCG trong máu và siêu âm đầu dò để xác định vị trí túi thai.

Xem thêm: Hướng dẫn cách dùng que thử thai và đọc kết quả chuẩn xác nhất

Nồng độ β-hCG huyết thanh > 100 UI/l thì que sẽ hiện 2 vạch (Nguồn: Sưu tầm)

Thai ngoài tử cung mấy tuần thì vỡ?

Theo các chuyên gia, thai ngoài tử cung thường có nguy cơ vỡ cao nhất khi túi thai phát triển lớn, thường vào khoảng tuần thứ 8 của thai kỳ. Tuy nhiên, không thể xác định chính xác thời điểm vỡ, vì điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí làm tổ của phôi thai, cơ địa của từng thai phụ và sự phát triển của thai nhi.

Mẹ bầu cần đặc biệt lưu ý các triệu chứng chửa ngoài tử cung vỡ, bao gồm: đau bụng quằn quại, ra mồ hôi, da và mặt tái nhợt, cảm giác khát nước, khó thở, tay chân bủn rủn, tụt huyết áp và có thể ngất xỉu do kiệt sức. Trong trường hợp này, cần cấp cứu ngay lập tức, vì sự chậm trễ có thể đe dọa đến sức khỏe, tính mạng của cả mẹ và bé.

Xem thêm: Dấu Hiệu Sảy Thai Sớm Khi Thai Chưa Vào Tử Cung Là Gì?

Chửa ngoài tử cung rất dễ bị vỡ vào tuần thứ 8 của thai kỳ. (Nguồn: Sưu tầm)

Các cách điều trị mang thai ngoài tử cung

Điều trị mang thai ngoài tử cung thường được thực hiện qua hai phương thức chính: điều trị nội khoa và điều trị ngoại khoa.

Điều trị nội khoa

Liệu pháp đầu tiên thường được áp dụng là điều trị bằng thuốc, với mục tiêu ngăn chặn sự phát triển của bào thai và làm chết phôi thai, giúp cơ thể tự động đào thải thai ra ngoài. Methotrexate là loại thuốc thường được sử dụng trong trường hợp này. Phương pháp này không ảnh hưởng hay làm tổn thương đến ống dẫn trứng, nhưng thai phụ cần lưu ý rằng khả năng thụ thai có thể bị giảm sau vài tháng sử dụng thuốc.

Điều trị ngoại khoa

Nếu bào thai nằm ngoài tử cung chưa bị vỡ hoặc chỉ mới có dấu hiệu rỉ máu, có thể thực hiện phẫu thuật nội soi để can thiệp. Tuy nhiên, trong trường hợp bào thai đã vỡ hoặc có nhiều máu rỉ vào trong ổ bụng, bác sĩ sẽ cần thực hiện mổ mở để xử lý tình huống khẩn cấp.

>> Tham khảo: Những mốc khám thai quan trọng nhất mẹ không được quên

Các chuyên gia sẽ ưu tiên loại bỏ thai ngoài tử cung càng sớm càng tốt để bảo vệ sản phụ. (Nguồn: Sưu tầm)

Cách đề phòng mang thai ngoài tử cung

Theo ThS.BS Cao Thị Thúy Hà từ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, phụ nữ hoàn toàn có thể phòng ngừa mang thai ngoài tử cung bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt và duy trì sức khỏe sinh sản tốt. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả mà phụ nữ có thể áp dụng:

• Quan hệ tình dục an toàn và hạn chế số lượng bạn tình: Việc này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, từ đó giảm thiểu nguy cơ viêm vùng chậu và mang thai ngoài tử cung.
• Không hút thuốc lá: Phụ nữ cần từ bỏ thói quen hút thuốc lá và hạn chế việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động. Điều này không chỉ giúp giảm nguy cơ mang thai ngoài tử cung mà còn bảo vệ sức khỏe sinh sản tổng thể.
• Khám phụ khoa định kỳ và tầm soát các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs): Việc phát hiện dấu hiệu có thai ngoài tử cung sớm nhất và xử lý các vấn đề bất thường hoặc các bệnh lý phụ khoa sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe sinh sản.
• Không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp: Các chuyên gia sản khoa cảnh báo rằng việc sử dụng quá nhiều thuốc tránh thai khẩn cấp có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Phụ nữ nên tìm hiểu và sử dụng các biện pháp tránh thai an toàn và hiệu quả hơn.

Câu hỏi thường gặp về thai ngoài tử cung

Tại sao mang thai ngoài tử cung?

Mang thai ngoài tử cung thường do viêm nhiễm vòi trứng, viêm nhiễm vùng chậu hoặc dị tật ống dẫn trứng, chẳng hạn như hẹp ống dẫn trứng. Phụ nữ có tiền sử nạo phá thai, mắc bệnh lây qua đường tình dục, hoặc bị u nang buồng trứng có nguy cơ cao hơn. Những yếu tố này gây cản trở cho trứng di chuyển vào buồng tử cung, dẫn đến tình trạng thai phát triển không đúng vị trí.

Thai ngoài tử cung bao lâu thì đau bụng?

Đau bụng do thai ngoài tử cung thường xuất hiện từ tuần thứ 4 hoặc 5 của thai kỳ, khi trứng thụ tinh bắt đầu làm tổ trong vòi trứng. Thông thường, triệu chứng này có thể là những cơn đau âm ỉ, bắt đầu ngay sau khi trứng thụ tinh gắn vào vị trí không đúng.

Túi thai nằm thấp có nguy hiểm không?

Túi thai nằm thấp hoặc nhau thai bám thấp là tình trạng túi thai làm tổ ở eo hoặc cổ tử cung thay vì ở đáy hoặc phần giữa của tử cung như bình thường. Vị trí bất thường này có thể gây ra nhiều nguy cơ, bao gồm dọa sảy thai và tăng khả năng sinh non.

Ngoài ra, mẹ có thể tham khảo thêm thông tin tại chuyên mục Mang thai hoặc gửi câu hỏi về Góc chuyên gia của Huggies để giải đáp những thắc mắc trong suốt thai kỳ nhé.

Tham khảo thêm các bài viết cùng chủ đề:

• Đa ối là gì? Dấu hiệu, đa ối khi mang thai có nguy hiểm không
• Chỉ Số Tiểu Đường Thai Kỳ Bao Nhiêu Là An Toàn Và Nguy Hiểm?
• Tiền sản giật là gì? Dấu hiệu và cách điều trị

>>Bố mẹ tìm kiếm nhiều nhất:

tã dán sơ sinh Huggies, Huggies newborn, tã dán Huggies size s, tã dán Huggies size m, miếng lót sơ sinh Huggies 100 miếng, tã quần Huggies size m, Huggies platinum, tã dán Huggies platinum, tã quần Huggies platinum