MỤC LỤC BÀI VIẾT
hCG là một khái niệm không phải ai cũng biết. Với những mẹ bầu lần đầu làm mẹ, khái niệm này còn rất nhiều điều mới lạ và ngỡ ngàng. Huggies mời mẹ cùng tìm đọc thông tin về loại nội tiết tố hCG thú vị này trong bài viết dưới đây nhé!
Nồng độ hCG là gì?
- hCG (Human Chorionic Gonadotropin) gồm hai tiểu đơn vị là alpha và beta có cấu trúc và bản chất khác nhau. Đây là một trong những loại hormone được sản xuất từ bánh nhau của cơ thể mẹ. Đây là hormone đặc trưng "báo tin vui" cho mẹ nếu mẹ đã chính thức mang thai.
- TheoHiệp hội mang thai Hoa Kỳ, nồng độ hCG sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 72 giờ từ lúc trứng được thụ tinh và đạt đỉnh điểm vào tuần thứ 8 - 11 của thai kỳ, sau đó sẽ có xu hướng giảm dần và chững lại trong thời gian còn lại của thai kỳ.
- Hormone hCG có bản chất peptid này sẽ gửi tín hiệu đến não bộ của mẹ để tạm thời dừng chu kỳ kinh nguyệt, đồng thời kích thích sản sinh các nội tiết tố oestrogen và progesteron giúp niêm mạc tử cung dày lên, cung cấp máu cho sự phát triển của thai nhi. Ngoài ra, hCG còn kích thích sản sinh các hormone sinh dục, hình thành giới tính tương lai của thai nhi.
Vì vậy, việc theo dõi nồng độ hCG ngay từ những ngày đầu tiên sẽ giúp các bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe thai kỳ của cả mẹ và bé.
Bác sĩ Bùi Thị Thu Hà giải thích như sau:
Những phân tử hCG đầu tiên xuất hiện trong máu mẹ kể từ ngày thứ 10 sau thụ tinh. Lúc này hội bào nuôi tiếp xúc trực tiếp với máu mẹ, sau khi đã phá vỡ được các mạch máu xoắn ốc của nội mạc. Sự có mặt của hormone hCG là bằng chứng của sự hiện diện của nguyên bào nuôi, chứng tỏ hoạt động làm tổ của trứng thụ tinh hay hCG chính là bằng chứng sinh hóa của thai kỳ. Tuy nhiên, có sự chênh lệch rất lớn giữa tỉ lệ có thai sinh hóa và tỉ lệ có thai lâm sang vì tỉ lệ làm tổ thất bại của trứng đã thụ tinh khá cao. Chỉ có khoảng chưa đến 30% số chu kỳ có phóng noãn và thụ tinh là đi đến thai lâm sàng.
Nội tiết tố hCG là loại hóc môn tạo ra các dấu hiệu của việc mang thai như ngực căng, nhạy cảm, buồn nôn v.v. Tất cả các triệu chứng này xuất hiện là do Nồng độ hCG đang cao dần lên trong cơ thể bạn.
Nồng độ hCG trong thời kỳ mang thai
- Nồng độ hCG sẽ tăng dần trong khoảng10-12 tuần đầu mang thai và sau đó có xu hướng ổn định, hoặc thậm chí sẽ giảm xuống. Đây là lí do tại saomang thai 3 tháng đầu triệu chứng nghén lại nặng hơn hai tam cá nguyệt tiếp theo.
- Trong thời kỳ đầu mang thai nồng độ hCG thường tăng gấp đôi trong vòng 2-3 ngày. Tất nhiên, việc tăng giảm này cũng phụ thuộc vào cơ địa mỗi người và còn phụ thuộc vào việc mang thai đơn hay đa thai. Phản ứng cơ thể với việc mang thai của mỗi người là khác nhau, không ai giống ai.
- Nếu nồng độ hCG cao ngay từ lúc ban đầu, không có nghĩa là chúng sẽ tiếp tục tăng cao thêm nữa trong các giai đoạn về sau. Với những bà bầu mà nồng độ hCG ban đầu tăng chậm thì tốc độ tăng sẽ nhanh hơn những bà bầu khác. Có vẻ như tạo hóa biết rằng sự tồn tại và khỏe mạnh của bào thai phụ thuộc vào tốc độ tăng của hCG nên đã cho cơ thể người phụ nữ một cơ chế tự điều chỉnh hGG về mức thích hợp.
Dưới đây là bảng theo dõi nồng độ hCG dựa trên tuổi thai (tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng):
3 tuần | 5 – 50 mIU/ml |
4 tuần | 5 – 426 mIU/ml |
5 tuần | 18 – 7,340 mIU/ml |
6 tuần | 1,080 – 56,500 mIU/ml |
7-8 Tuần | 7, 650 – 229,000 mIU/ml |
9-12 tuần | 25,700 – 288,000 mIU/ml |
13-16 tuần | 13,300 – 254,000 mIU/ml |
17-24 tuần | 4,060 – 165,400 mIU/ml |
25-40 tuần | 3,640 – 117,000 mIU/ml |
Phụ nữ không mang thai | <5.0 mIU/ml |
Phụ nữ mãn kinh | 9.5 mIU/ml |
Tham khảo: Cách tính tuổi thai
Xin lưu ý là những con số thống kê trên chỉ mang tính chất tương đối, cho biết khoảng dao động có thể có của nồng độ hCG mà thôi. Cơ thể mỗi người và phản ứng cơ thể trong thời kỳ mang thai là khác nhau, không thể đem ra so sánh. Nếu mẹ có bất kỳ băn khoăn nào về nồng độ hCG của mình thì tốt nhất nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Làm sao để biết cơ thể mình đang tiết ra hCG?
- Nội tiết tố hCG có thể phát hiện ra trong nước tiểu và trong máu của bà bầu. Đây cũng chính là yếu tố tạo ra hai vạch dương tính trên que thử thai.
- Kết quả thử thai sẽ cho biết có thai hay không nhưng không thể cho biết được nồng độ hCG trong cơ thể chính xác được nồng độ hCG đang là bao nhiêu.
- Trường hợp bạn đang thực hiện biện pháp hỗ trợ thụ thai như thụ tinh nhân tạo thì chỉ số hCG chính xác là yếu tố tối quan trọng.
Tham khảo: Xét nghiệm máu để biết có thai
Những điều cần biết về hCG
- Hầu hết các bà bầu đều không biết trước được kết quả kiểm tra nồng độ hCG của mình sẽ như thế nào. Thậm chí nếu biết được nồng độ hCG là bao nhiêu thì cũng đừng quá quan tâm. Ngay cả khi kết quả hCG thấp thì bạn vẫn có thể mang thai vàsinh con một cách khỏe mạnh.
- Kết quả siêu âm thai sẽ cho ra kết luận chính xác hơn so với một kết quả đo nồng độ hCG riêng rẽ.
- Khi kiểm tra mà mức hCG chưa đến 5mIU/ml thì vẫn chưa đủ để kết luận là bạn đã có thai.
- Nếu mức hCG lớn hơn 25mIU/ml thì mới đủ để coi kết quả thử thai là dương tính.
- Nếu kết quả ở giữa khoảng 5mlU/ml và 25mlU/ml thì bạn cần phải thực hiện các khám xét khác để biết lý do tăng nồng độ hCG của mình.
- Nênsiêu âm đầu dò kết hợp với đo nồng độ hCG trong máu để có thể kết luận chính xác hơn việc mình có thai hay không. Việc so sánh hai kết quả này có thể giúp đưa ra kết luận chính xác về tuổi thai.
- Chỉ một kết quả đo hCG duy nhất không giúp được nhiều. Để có kết quả chính xác, các bác sĩ có thể sẽ cho thực hiện nhiều xét nghiệm đo nồng độ hCG trong máu trong vài ngày khác nhau và các kết quả sẽ được đem ra so sánh. Trong một vài tuần đầu mang thai thì nồng độ hCG của bạn có thể tăng giảm mạnh.
- Nồng độ hCG của mỗi bà bầu cũng khác nhau, và điều này là hoàn toàn bình thường. Vì thế cũng không nên chỉ dựa vào kết quả nồng độ hCG để tính tuổi thai.
- Nồng độ hCG không phải là chỉ số cho biết sức khỏe, độ thông minh hay là chỉ số để đoán giới tính của thai nhi. Đó chỉ đơn giản là một yếu tố ghi nhận sự tồn tại của hCG trong cơ thể mà thôi.
Một số lưu ý khi thực hiện xét nghiệm beta hCG
- Xét nghiệm nồng độ hCG trong máu thường được đi kèm trong bộ ba hoặc bộ bốn xét nghiệm tầm soát huyết thanh.
- Xét nghiệm nồng độ hCG trong máu thường mang tính chính xác cao hơn xét nghiệm nồng độ hCG trong nước tiểu.
- 4 tuần sau sảy thai hoặc phá thai, nồng độ hCG trong máu có thể vẫn còn cao.
- Kết quả xét nghiệm hCG bình thường chỉ là một phần của đánh giá tổng quát, không thể dựa vào chỉ số này để loại trừ khả năng có khối u trong tử cung, buồng trứng hoặc tinh hoàn.
Điều thú vị khác về hCG
- Không phải chỉ có phụ nữ mới có hCG. Ở nam giới, việc xét nghiệm hCG có thể giúp các bác sĩ tầm soát ung thư tinh hoàn.
- Thời kỳ đầu khi mới mang thai, nếu mức hCG đo được thấp hơn 1,200 mIU/ml thì nồng độ này sẽ tăng lên gấp đôi trong vòng 2-3 ngày. Thông thường nồng độ này sẽ tăng khoảng 60% trong vòng 2 ngày.
- Nếu mức hCG đo được nằm giữa khoảng 1,200 mIU/ml và 6,000 mIU/ml thì nồng độ này sẽ tăng lên gấp đôi trong vòng 3-4 ngày.
- Mức hCG đo được cao hơn 6,000 mIU/ml thì nồng độ này sẽ tăng lên gấp đôi trong vòng 4 ngày hoặc thậm chí lâu hơn.
- Sau khoảng9-10 tuần mang thai, nồng độ hCG sẽ tự giảm. Điều này lí giải tại sao phụ nữ lại cảm thấy khỏe hơn vào thời điểm này so với những tuần đầu mang thai.
- Trong thời kỳ đầu mang thai, mẹ không cần thiết phải theo dõi nồng độ nếu nó cao hơn 6,000 mIU/ml vì vào thời điểm này việc tăng hCG thông thường sẽ chậm đi và không liên quan đến sức khỏe của bà bầu. Sau 2-3 tháng, nồng độ hCG thậm chí còn tăng chậm hơn và cuối cùng sẽ giảm đi trước khi đạt được sự ổn định trong phần còn lại của thai kỳ
Những ý nghĩa khác của chỉ số beta hCG
Ngoài hỗ trợ xác định tuổi của thai nhi, việc kiểm tra nồng độ beta hCG còn giúp mẹ biết được sức khỏe của em bé. Mẹ cần quan tâm nếu có kết quả bất thường khi xét nghiệm lượng beta hCG trong máu:
- Nồng độ hCG thấp không ứng với tuổi thai thì có nguy cơ mang thai ngoài tử cung, sảy thai hoặc thai chết lưu.
- Nồng độ hCG quá cao thì có thể tuổi thai bị tính non, mẹ mang đa thai hoặc có thai trứng, bệnh lý tế bào nuôi,...
Những lời khuyên cho mẹ về chỉ số beta hCG
- Đừng quá lo lắng về nồng độ hCG. Việc quá lo lắng về nồng độ hCG không giúp được gì cho mẹ cả và chỉ khiến mẹ thêm phần căng thẳng mà thôi.
- Muốn biết chính các nồng độ hCG thì nên làm xét nghiệm máu. Nồng độ này có thể khác nhau vào các thời điểm khác nhau trong ngày, khác nhau giữa các ngày và khác nhau giữa các tuần.
- Hãy nhớ là chỉ một kết quả hCG không cho biết bất cứ điều gì cả, đó chỉ là nồng độ tại một thời điểm nhất định mà thôi. Cần phải có nhiều kết quả khác nhau mới cho biết chính xác tình trạng thai nhi.
- Việc cần làm là hãy quan tâm và chăm sóc bản thân sao cho mình luôn khỏe mạnh và cân đối. Điều này sẽ tạo cơ hội cho con phát triển khỏe mạnh cho đến khi được sinh ra. Yên tâm rằng cơ thể mẹ sẽ biết cách tự điều tiết và nồng độ hCG của mẹ sẽ được kiểm soát tốt.
Tham khảo: Nồng độ hCG khi mang thai đôi
Nếu mẹ còn ngàn câu hỏi đang phân vân cần lời giải đáp. Hãy nhanh chóng gửi ngay câu hỏi của mình về các Chuyên gia Huggies® để được tư vấn thêm mẹ nhé!