Có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh rằng sức khỏe sinh sản chịu tác động mạnh bởi phong cách sống (đồ ăn, hoạt động, môi trường sống).
Tăng cường hay chăm sóc sức khỏe sinh sản thường là bước đầu tiên mà chuyên gia sinh sản đề nghị các cặp đôi – thường bắt đầu bằng việc điều chỉnh thói quen ăn uống và cách sống.
Tập trung vào việc tăng cường khả năng sinh sản tự nhiên không nhất thiết phải là một chiến lược hay kỹ thuật quá cao siêu, xa vời và khó khăn nào cả – bạn có thể thực hiện nó trước (hay cùng lúc với) bất cứ biện pháp y tế nào.
Tăng cường khả năng sinh sản tự nhiên liên quan đến việc loại bỏ những chất độc hại ra khỏi chế độ ăn uống và môi trường sống, tiếp thu nếp sống khỏe mạnh (trong tâm trí, cảm xúc và hoạt động) và cố hòa hợp với nhịp điệu của cơ thể.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, phần lớn đồ ăn chế biến sẵn không tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, những hóa chất thông dụng có trong chất tẩy rửa và các loại nhựa gia dụng cũng có liên quan đến chứng vô sinh. Vậy làm sao chăm sóc sức khoẻ sinh sản thông qua thay đổi lối sống?
Tham khảo: Thời điểm dễ thụ thai
Gợi ý bữa ăn lý tưởng cho hỗ trợ điều trị
Gà cuộn bánh mì ngô và sốt quả bơ, xoài
Đôi khi, bạn muốn làm một bữa ăn thật gọn nhẹ nhưng ai cũng thích! Trẻ con rất thích cuốn đầy nhân vào những cái bánh mỳ ngô, trong khi người lớn thì thưởng thức mùi vị thơm tho của sốt xoài và bơ. Nếu bạn đang có mang hay dự định mang thai, công thức này rất hợp cho bạn vì xoài có nhiều axit folic trong khi bơ có nhiều omega-3.
Bơ nướng, gà và phô mai
Hãy làm một ngày của bạn tuyệt vời hơn với món bơ nướng, gà và phô mai. Không cần bánh mì, chỉ cần cho quả bơ với những thành phần khác trước khi cho vào lò. Món ăn này có lợi cho sức khỏe, giàu axit folic, những axit béo cần thiết và đạm.
Tham khảo: Làm sao để có thai nhanh nhất
Hiểu và hòa hợp với cơ thể của bạn
Để tăng cường khả năng sinh sản tự nhiên, với phụ nữ, trước tiên hãy quan sát những biến đổi trong cơ thể trong suốt kỳ kinh nguyệt để có thể biết chu trình đó đang diễn ra ở giai đoạn nào.
Một vài dấu hiệu chính là: những thay đổi của dịch nhờn cổ tử cung, nhiệt độ cơ bản của cơ thể, dấu hiệu vật lý (đau đầu, cồn cào, mệt mỏi) và cả những trạng thái cảm xúc (như mức độ nhạy cảm, dễ cáu gắt và ham muốn tình dục).
Khi bạn hiểu những chu kỳ bình thường đó, bạn sẽ dễ dàng xác định được thời kỳ dễ có thai nhất và lên kế hoạch để dễ đậu thai hơn.
Tham khảo: Dấu hiệu rụng trứng
Hoạt động thể thao tốt cho sức khỏe sinh sản
Theo phương pháp tăng cường sức khỏe sinh sản tự nhiên, phụ nữ được khuyến khích tập thể dục thường xuyên. 30 phút tập luyện thể lực mỗi ngày sẽ giúp duy trì và chăm sóc sức khỏe sinh sản tốt.
Tuy nhiên, ta nên giữ việc tập luyện ở mức cân bằng.
Sức khỏe sinh sản có thể sụt giảm do bạn tập luyện quá nhiều (như là tập luyện vài giờ liên tục) hoặc quá ít tập luyện (một thời gian dài không vận động gì).
Tham khảo: Muốn có thai nhanh phải làm thế nào
Ăn uống hợp lý
Nhiều cặp vợ chồng tham khảo những chuyên gia dinh dưỡng, chuyên về liệu pháp thiên nhiên, với những lời khuyên giúp tăng cường sức khỏe sinh sản.
Sử dụng những thực phẩm hữu cơ cơ không có hóa chất giúp tăng cường sức khỏe sinh sản, vì những thực phẩm này thường có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn và ít độc tố hơn.
Hầu hết những chỉ dẫn ăn uống có lợi cho sức khỏe đều có thể áp dụng cho những người muốn gia tăng sức khỏe sinh sản.
Chế độ ăn uống của bạn nên bao gồm:
- Hai hoặc ba suất đạm một ngày (cả đạm động vật và thực vật).
- Thịt gà, nạc, trứng nuôi tự nhiên ( để tránh hoóc môn tăng trưởng và kháng sinh).
- Một phần nhỏ đậu, gạo, hạt, quả đậu.
- Thức ăn chứa dầu ép như dầu oliu hay dầu nành, ví dụ như salad.
- Sử dụng sốt hummus, sốt tahini, sốt quả bơ hay chuối thay cho các loại margarine hay bơ.
- Sử dụng đồ ăn ít glixeric (rau, quả đậu, đại mạch, bánh mì đại mạch).
- Ba bữa cá một tuần. Nên ăn cá ở những vùng biển sâu ít ô nhiễm, nên dùng cá tự nhiên hơn là cá nuôi, tránh ăn cá sống. Cẩn thận các loại cá có nhiều thủy ngân.
- Ăn nhiều rau, rau lá xanh đậm, rau hữu cơ. Rửa kỹ cả rau sống và rau để nấu chí – tốt nhất một nửa thức ăn hàng ngày của bạn là rau xanh.
- Hai hay ba miếng trái cây tươi mỗi ngày, nhớ là nên rửa sạch.
- Các loại thức ăn tốt cho phụ nữ có nhiều oestrogen như đậu nành lên men, rau mùi tây, dưa leo, đại mạch, hạt, cỏ linh lăng, thì là – nếu bạn có vấn đề với cơ quan sinh sản.
- Uống nhiều nước, dùng nước lọc nếu chất lượng nước ở vùng bạn không tốt.
Bạn nên hạn chế ăn:
- Đồ ăn chế biến sẵn có nhiều đường, đồ ăn có nhiều glixeric, vốn có thể cưỡng chế hoóc môn.
- Bơ hạt phỉ hay bơ đậu phộng.
- Sữa bò và các sản phẩm từ sữa nếu bạn có vấn đề với cơ quan sinh sản.
- Sữa đậu nành và sản phẩm từ đậu nành (trừ khi được chứng nhận là tự nhiên, không biến đổi gen).
- Trái cây khô– nhiều đường, đôi khi có chất bảo quản và mốc.
Bạn nên tránh hẳn các món:
- Cà phê– hơn hai ly espresso một ngày ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
- Cồn – làm giảm xác suất thụ tinh thành công ở cả nam và nữ.
- Thuốc lá- làm giảm khả năng sinh sản.
- Nấu và giữ đồ ăn trong hộp nhựa.
- Đồ ăn nhanh.
- Chất béo chuyển hóa– những chất này gây mất cân bằng hormon và axit béo prostaglandin.
- Margarine có chứa chất béo chuyển hóa.
- Đồ chiên như bột chiên, bánh donut và bánh chiên, thường có nhiều chất béo chuyển hóa.
- Sản phẩm từ sữa dê chưa tiệt trùng.
- Phô mai mềm và phô mai không có bao bì được giữ trong nước (có thể có vi khuẩn).
- Thịt ăn liền (thường có nhiều chất béo và chất bảo quản gây ức chế hoóc môn).
- Salad làm sẵn nếu bạn không chắc là chúng mới được làm (có thể có mốc).
Một số hóa chất phổ biến ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản
Chu kỳ sinh sản chịu ảnh hưởng bởi hoạt động của một số hoóc môn vốn tương tác với nhau một cách phức tạp. Hoóc môn là các hóa chất tự nhiên sinh ra và đóng vai trò như người đưa tin trong hệ nội tiết của cơ thể con người.
Do đó, những chất có tác động xấu lên hoóc môn chắc chắn gây tác động xấu lên khả năng sinh sản tự nhiên.
Những nghiên cứu trên thế giới đã xác định rằng nhiều hóa chất thông dụng có thể tác xấu lên hoóc môn.
Một số hóa chất làm giảm khả năng sinh sản:
- Bisphenol (BPA): dùng trong nhựa polycarbonate dùng làm đồ đựng thực phẩm và dụng cụ làm bếp. Chất này giống như oestrogen và phá hỏng cơ quan thụ cảm oestrogen trong cơ thể bạn.
- Chlorinated Dibenzo-p-dioxins: dùng trong những chất tẩy rửa thông dụng, gây sảy thai ở động vật.
- Polychlorinated Biphenyls: hiện giờ đã không còn được sử dụng trong hầu hết sản phẩm nhưng có trong hóa chất rửa ô tô và đồ điện tử cũ, gây vô sinh.
- Phthalates: một thành phần của nhựa PVC, dùng trong chất làm bóng móng tay, chất tan trong thuốc diệt côn trùng và một vài sản phẩm tẩy rửa, liên quan đến ức chế hoóc môn và giảm khả năng sinh sản ở nam.
- Parabens: Dùng trong hàng ngàn sản phẩm thường ngày như dầu gội, chất dưỡng ẩm, kem đánh răng, và chất tẩy rửa. Chúng có vẻ ngoài giống oestrogen và gây ức chế hoóc môn.
Các hóa chất cần tránh
Trong môi trường của chúng ta, thường có một lượng nhỏ chất hóa học gây suy giảm sức khỏe sinh sản.
Nhiều loại trong số những chất này được dùng rộng rãi hàng ngày. Để giảm thiểu khả năng nhiễm những chất này, bạn có thể thay đổi thói quen tẩy rửa, thay đổi sản phẩm chăm sóc cá nhân, cách nấu ăn và bảo quản thức ăn.
Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên hệ giữa chất độc trong sản phẩm tẩy rửa thông dụng, bảo quản thức ăn và dụng cụ làm bếp. Những chuyên gia về sinh sản tự nhiên khuyên rằng bạn nên chuyển qua sử dụng những sản phẩm tẩy rửa không có hóa chất và những sản phẩm chăm sóc cá nhân hoàn toàn tự nhiên để tăng cường sức khỏe sinh sản.
Đồ ăn nên được để trong đồ thủy tinh thay vì nhựa, nấu bằng những dụng cụ bằng đồng, thép không gỉ hay sắt hơn là dùng đồ nhôm hay nhựa.
Để biết thêm thông tin, mời bạn tham khảo chuyên mục Thụ thai hoặc tìm hiểu Cách tính ngày rụng trứng để xác định thời điểm thụ thai tốt nhất bạn nhé.